به مناسبت آزاد سازی خرمشهر

از علی موسوی گرمارودی :

بلند آستان، شهر خونین ما

ز تو خرم، آیین ما، دین ما

 آزادسازی خرمشهر در روز سوم خرداد (که در ( ۱۳۶۱ خورشیدی پس از ۵۷۸ روز اشغال [ ۲ ] بعنوان مهم‌ترین هدف عملیات الی بیت‌المقدس در دوره جنگ ایران و عراق توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران (به فرماندهی علی صیاد شیرازی ) و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (به فرماندهی محسن رضایی ) انجام گرفت. بازپس‌گیری خرمشهر در پی مرحله چهارم عملیات الی بیت‌المقدس که از ۱ تا ۴ خرداد ۱۳۶۱ روی داد، برآورده شد .

گر چه کارون باشد از ما تشنه تر بر آب عشق

همچو خرمشهر جاری آب دارد تاب عشق؟

نبرد شهری خرمشهر

پس از حمله نیروهای عراقی به خرمشهر جمعی از نیروهای داوطلب از خرمشهر، اصفهان و تهران به مدت شش ماه خانه به خانه در مقابل نیروهای عراقی مقاومت کرده و از سقوط ان تا مدتها جلوگیری کردند. از جمله داوطلبین محمد رضا جبل عاملی از اصفهان بود که در اثر اصابت ترکش در حین امدادگری در تاریخ شش اسفند ۱۳۵۹ کشته شد .

مشفق کاشانی :

نیست در دیباچه یاد تو جز تصویر فتح

آنچه در پیکار، شیران دلاور دیده اند

امام روح‌الله خمینی در ۳ خرداد ۱۳۶۱ به مناسبت آزادی خرمشهر پیامی خطاب به ملت ایران صادر کرد. در اولین بخش این بیانیه آمده است: 'خرمشهر را خدا آزاد کرد '

با تشکر از تلگرافاتی که در فتح خرمشهر به اینجانب شده است، سپاس بی‌حد بر خداوند قادر که کشور اسلامی و رزمندگان متعهد و فداکار آن را مورد عنایت و حمایت خویش قرار داد و نصر بزرگ خود را نصیب ما فرمود .

كسی خورشید را فریاد كرده است

غریبی از شهادت یاد كرده است

الا شهر حماسه، شهر خرم

تو را دست خدا آزاد كرده است

در جریان آزادسازی خرمشهر حدود ۱۶ هزار نیروی عراقی کشته و زخمی شدند و همچنین ۱۹ هزار نفر نیروی عراقی به اسارت نیروهای ایرانی درآمدند .ایران در جریان عملیات ۲۶ روزه بیت‌المقدس که به آزادی خرمشهر انجامید ۶٬۰۰۰ شهید (۴٬۴۶۰ شهید سپاه و ۱٬۰۸۶ شهید ارتش) و ۲۴ هزار مجروح داد

بهمن صالحی :

غم عظیم دل ما به دور شد زین فتح

که جان مام وطن باد از شما مسرور

آزادسازی خرمشهر از لحاظ نظامی نقطه عطفی در تاریخ جنگ ایران و عراق شناخته می‌شود .در ایران از این عملیات و روز به عنوان نمادی از پیروزی، مقاومت و ایستادگی در برابر دشمن یاد می‌شود . شورای عالی انقلاب فرهنگی سوم خرداد را در تقویم رسمی ایران به عنوان روز مقاومت، ایثار و پیروزی نامگذاری کرده‌است .