زمينه و اهداف: گردشگری سلامت افزون بر تقويت بنيه اقتصادي كشور متضمن تامين امنيت منطقه اي بوده و در گردش مالی کشورها جایگاه ویژه ای دارد. هدف این مطالعه تحلیل وضعیت نظام گردشگری سلامت ایران و شناسایی راهبردهای لازم برای اصلاح و گسترش این صنعت بود.

مواد و روش ها: پژوهش کیفی حاضر در سه مرحله انجام گرفت در مرحله اول با بررسی متون و مرور مستندات موجود، راهکارهای موفق اصلاحی نظام گردشگری سلامت کشورهای موفق در این حوزه شناسایی شد. در مرحله دوم از ابزار تحلیل وضعیت، برای تحلیل وضعیت نظام گردشگری سلامت ایران استفاده شد. در مرحله سوم نیز راهکارهای پیشنهادی برای ارتقای نظام گردشگری سلامت ایران با توجه به تجارب کشورهای موفق و تحلیل وضعیت موجود ایران شناسایی شد.

يافته ها: با تحلیل داده ها نقاط قوت از جمله: وجود مراكز متعدد درماني تخصصي و فوق تخصصي با هزینه های پایین و توانایی درمان بيماری ناباروري و همچنین مهمترین نقاط ضعف شامل مشخص نبودن وظايف دستگاه‌هاي مختلف در نظام گردشگری سلامت كشور شناسایی گردید. مهمترین فرصت های نظام گردشگری سلامت شامل: جذب سرمایه و ایجاد اشتغال و فعال شدن فرصت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و مهمترین تهدیدها: عدم آشنایی بیماران گردشگر از کشورهای دیگر به علت عدم تبلیغات کافی رسانه ای خارجی و اینترنتی می باشد و بر اساس آنها اصلاحات نهادی در سطوح سیاست های کلان و اصلاحات راهبردی پیشنهاد گردید.

نتيجه گيري: ایران به دلیل توانمندی های بالقوه و برخورداری از امکانات و زیرساخت های لازم در زمینه گردشگری سلامت می تواند نقش بسزایی در گسترش این صنعت در سطح منطقه و جهان و کسب درآمد حاصل از گردشگری سلامت داشته باشد.